1. Về kinh tế
1.1. Tình hình sản xuất kinh doanh các ngành kinh tế
a) Sản xuất công nghiệp
Tháng 10/2024, sản xuất công nghiệp tiếp tục tăng so cùng kỳ và so tháng 9/2024. Tính chung 10 tháng đầu năm 2024, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp ước tính tăng 11,15% so với cùng kỳ. Sản lượng một số sản phẩm công nghiệp chủ yếu đều tăng như: Thức ăn gia súc tăng 22,51%; gạch ốp lát tăng 16,59%, xe máy tăng 7,06% và linh kiện điện tử tăng 9,68%. Trong khi đó các mặt hàng chủ lực khác là ô tô và quần áo tiếp tục giảm so với cùng kỳ như: quần áo các loại giảm 6,62%; ô tô giảm 4,07%. Thị trường ô tô trầm lắng, nguyên nhân chủ yếu do kinh tế khó khăn, thu nhập giảm sút nên người dân hạn chế mua sắm tài sản có giá trị lớn. Sức mua của thị trường ở mức thấp trong khi lượng xe tồn kho còn nhiều nên các doanh nghiệp trong ngành là Toyota, Honda đã phải giảm sản lượng để cân đối giữa sản xuất và nhu cầu của thị trường.
b) Sản xuất nông lâm nghiệp, thủy sản
- Về trồng trọt: Trong tháng 10, tỉnh đã tập trung chỉ đạo tổ chức thu hoạch vụ Mùa và chỉ đạo sản xuất vụ Đông năm 2024. Ước đến ngày 16/10/2024, toàn tỉnh gieo trồng được 11.074 ha cây vụ Đông các loại, đạt 76,37% KH;
10 tháng đầu năm 2024, tổng diện tích gieo trồng cây hàng năm ước đạt 84,05 nghìn ha, giảm 0,51% (-435,3 ha) so với cùng kỳ, do diện tích đất chuyển sang các dự án xây dựng khu đô thị, đất giãn dân, làm đường giao thông... Năng suất của một số cây trồng chính như lúa giảm 0,18%, rau các loại giảm 2,25%, khoai lang giảm 0,16%; sản lượng lương thực có hạt ước đạt 353,6 nghìn tấn, giảm 0,13%.
- Chăn nuôi: phát triển ổn định, trong đó sản lượng thịt trâu xuất chuồng đạt giảm 2,68%; thịt bò giảm 3,38%; thịt lợn tăng 8,28% và thịt gia cầm giảm 1,90% so với cùng kỳ; trứng gia cầm đạt 671 triệu quả, tăng 9,8% so với cùng kỳ; sữa bò đạt 50.790 tấn, tăng 2,93% so với cùng kỳ năm 2023.
c) Các lĩnh vực dịch vụ
- Tháng 10/2024, doanh thu các ngành thương mại, dịch vụ tiếp tục đà tăng trưởng khá so cùng kỳ. Tổng mức bán lẻ hàng hóa, doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt 7.326 tỷ đồng, tăng 16% so với cùng kỳ. Tính chung 10 tháng, tổng mức bán lẻ hàng hóa, doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống, du lịch lữ hành và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt 65.907 tỷ đồng, tăng 10,29% so với cùng kỳ.
- 10 tháng đầu năm, hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn đạt tốc độ tăng trưởng cao, đóng góp chủ yếu từ nhóm ngành máy vi tính, hàng điện tử, linh kiện và nhóm máy móc, thiết bị và phụ tùng. Ước thực hiện đến hết tháng 10, kim ngạch xuất khẩu trên địa bàn ước đạt 14,8 tỷ USD, tăng 11,06%; kim ngạch nhập khẩu đạt 15,4 tỷ USD, tăng 25,40% so với cùng kỳ.
1.2. Tình hình tài chính ngân sách
Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh ước thực hiện 10 tháng năm 2024 là 21.320 tỷ đồng đạt 67,12% dự toán, tăng 10,44% so với cùng kỳ. Trong đó: Thu nội địa 17.131 tỷ đồng, đạt 67,4% dự toán HĐND tỉnh giao, tăng 10,46% so với cùng kỳ; thu xuất nhập khẩu 4.172 tỷ đồng đạt 77,26% dự toán HĐND tỉnh giao, tăng 10,79% so với cùng kỳ.
Chi ngân sách địa phương, ước thực hiện đến hết tháng 10 năm 2024 là 18.576 tỷ đồng, đạt 89,58% dự toán, giảm 6,63% so với cùng kỳ năm trước, trong đó: Chi đầu tư phát triển ước đạt 8.864 tỷ đồng vượt 2,07% so với dự toán, giảm 21,36% so với cùng kỳ; Chi thường xuyên 9.559 tỷ đồng, tăng 11,80% so với cùng kỳ.
1.3. Tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2024
Kết quả giải ngân vốn đầu tư công trong 10 tháng năm 2024 toàn tỉnh ước đạt 4.683,3 tỷ đồng, bằng 60,2% so với kế hoạch vốn Trung ương giao và bằng 51,4% tổng số vốn kế hoạch (bao gồm cả vốn kế hoạch năm 2023 kéo dài), trong đó:
- Vốn do cấp tỉnh quản lý: 2.183,738 tỷ đồng, bằng 43,6% kế hoạch giao;
- Vốn do cấp huyện, xã quản lý: 2.499,562 tỷ đồng, bằng 61% kế hoạch do tỉnh giao.
Cụ thể:
* Tình hình thực hiện của các Ban Quản lý dự án cấp tỉnh:
(1) Ban QLDA ĐTXD các công trình giao thông: tỷ lệ giải ngân đạt 40,1%;
(2) Ban QLDA Đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp: tỷ lệ giải ngân đạt 50,2%;
(3) Ban QLDA Đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: tỷ lệ giải ngân đạt 28,1%;
(4) Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình tỉnh: tỷ lệ giải ngân đạt 32,1%;
(5) Ban QLDA Sử dụng vốn vay nước ngoài: tỷ lệ giải ngân đạt 39,7%;
* Tình hình thực hiện của các huyện/thành phố:
Tỷ lệ giải ngân các huyện, thành phố đạt 61%; Một số huyện, thành phố có tỷ lệ giải ngân khá, như: huyện Yên Lạc 84,2%; huyện Bình Xuyên 81,4%; huyện Lập Thạch 78,7%; huyện Vĩnh Tường 69,8%; TP Vĩnh Yên 63%; một số huyện, thành phố giải ngân còn thấp, như: huyện Tam Dương 42,7%; huyện Sông Lô 38,8%; TP Phúc Yên 36,1%; huyện Tam Đảo 35,9%;
Nhìn chung, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh trong 10 tháng đầu năm 2024 thấp hơn so với cùng kỳ năm 2023 (đạt 89,3%); nhưng vẫn cao hơn tỷ lệ giải ngân bình quân chung cả nước (đạt 52,29%) , xếp thứ 21/63 địa phương và đứng thứ 2/11 các tỉnh Vùng Đồng bằng Sông Hồng.
1.4. Xúc tiến, thu hút đầu tư, hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp
Hoạt động thu hút đầu tư khởi sắc ngay từ những tháng đầu năm, là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế, đặc biệt trong giai đoạn nền kinh tế đang gặp nhiều thách thức như hiện nay. Tính đến ngày 15/10/2024, tỉnh đã cấp giấy phép đầu tư cho 69 dự án FDI với tổng vốn đăng ký trên 581 triệu USD , vượt 45,25% kế hoạch năm (mục tiêu năm 2024 thu hút 400 triệu USD). Thu hút vốn đầu tư DDI ước đạt 4.968 tỷ đồng, đạt trên 90% kế hoạch năm 2024 (5.500 tỷ đồng) và chỉ bằng 23% so với cùng kỳ năm 2023.
Về phát triển doanh nghiệp: Tính đến hết ngày 15/10/2024: Số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới là 1.226 doanh nghiệp, giảm 1,61% so với cùng kỳ, với tổng số vốn đăng ký đặt khoảng 10.137 tỷ đồng, giảm 29,60% so với cùng kỳ. Số lượng doanh nghiệp quay trở lại thị trường là 318 doanh nghiệp tương đương số lượng cùng kỳ, nâng tổng số doanh nghiệp thành lập mới và doanh nghiệp quay trở lại hoạt động lên 1.544 doanh nghiệp. Tổng số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 992 doanh nghiệp, trong đó, số doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng hoạt động là 836 doanh nghiệp, tăng 24,22% so với cùng kỳ và số doanh nghiệp đã hoàn tất thủ tục giải thể là 156 doanh nghiệp, tăng 36,84% so với cùng kỳ.
Các lĩnh vực văn hóa xã hội, y tế, giáo dục trong tháng 10 tiếp tục phát triển ổn định. An ninh quốc phòng dược giữ vững.